کۆی دەنگەکان
3
عه‌بدولكه‌ریم موده‌ریس
عه‌بدولكه‌ریم محه‌مه‌د فه‌تاح له ساڵی 1901 له گوندی ته‌كیه‌ی سه‌ربه خورماڵ هاتووه‌ته دنیاوه، سه‌ره‌تا خوێندنی به قورئان و كتێبه ئاینییه‌كان ده‌ست پێ كردووه و له 1913 سه‌ره‌تاكانی نه‌حو و سه‌رفی خوێندووه. پێش جه‌نگی یه‌كه‌می جیهان له مزگه‌وتی مه‌ڵكه‌ندی سلێمانی نیشته‌جێ بووه. ده‌ستی به خوێندنی شه‌رحی جامی كردووه.
ساڵی 1924 له ئاهه‌نگێكی فراون له سلێمانی وه‌ك ده‌گێڕنه‌وه مۆڵه‌تی مه‌لایه‌تی وه‌رگرتووه. له‌وێوه درێژه‌ی به كاره‌كانی داوه.
مامۆستا عه‌بدولكه‌ریم موده‌ریس له ساڵی 1960 له مزگه‌وتی شێخ عه‌بدولقادری گه‌یلانی به‌پله‌ی "موده‌ریس" دامه‌زراوه، زیاتر له 50 فه‌قێ له‌سه‌ر ده‌ستی ئه‌و مۆڵه‌تی زانستییان وه‌رگرتووه.
مه‌لا عه‌بدولكه‌ریم موده‌ریس به‌بێ وه‌ستان 25 ساڵ خزمه‌تی خانه‌قای بیاره‌ی كردووه، زیاتر له 60 كتێبی ئاینی و مێژوویی و وێژه‌ی بڵاو كردووه‌ته‌وه، هه‌روه‌ها ته‌فسیری قورئانی به كوردی و عه‌ره‌بی هه‌یه، شیكردنه‌وه و ساغكردنه‌وه‌ی چه‌ندان شیعری كلاسیكی كوردی له‌وانه‌ش شیعری "مه‌وله‌وی، نالی، مه‌حوی و فه‌قێ قادر هه‌مه‌وه‌ندی"، كاره گرنگه‌كانی ئه‌و پیاوه‌ن.
مامۆستا عه‌بدولكه‌ریم موده‌ریس به سێ زمان به‌رهه‌می هه‌یه، 36به‌رهه‌می به‌زمانی كوردی وه‌ك نموونه "باخچه‌ی گوڵان، بارانی ره‌حمه‌ت". سێی به‌رهه‌میش به عه‌ره‌بی له‌گه‌ڵ دوو به‌رهه‌میش به فارسی هه‌یه.
به‌هۆی ناسراوی و گه‌وره‌یی زانسته‌كه‌ی ماوه‌ی چه‌ندان ساڵ له پۆستی رابیته‌ی زانایانی عێراقی وه‌رگرتووه، پاشان ساڵانی دوایی سێ هه‌زار زانای سوننه مه‌زه‌وی به‌بێ ئاگه‌داری خۆی كردیانه به لیژنه‌ی باڵای فه‌توای عێراق، به‌ڵام به هۆی ناجێگیری ته‌ندروستی پۆسته‌كه‌ی ره‌ت كرده‌وه. بۆ چه‌ند ساڵێكیش ئه‌ندامی كۆڕی زانیاری عێراق-ده‌سته‌ی كوردی بووه. له‌گه‌ڵ باوه‌ڕپێكراوی كۆڕی زانیاری ئوردنیش بووه.
م.عه‌بدولكه‌ریم موده‌ریس له ته‌مه‌نی 104 ساڵیدا له ساڵى 2005 كۆچی دوایی كرد.
